Huis van Bewaring Almelo / Geschiedenis
Het voormalige Huis van Bewaring diende vanaf 1928 als gevangenis. Tot 1995 heeft het dienstgedaan als gevangenis, daarna is het pand gesloten en heeft het na vertrek van de gevangenen jaren leeggestaan. In 2004 heeft een echtpaar de twee cipierswoningen aangekocht. In de jaren die volgde kochten ze steeds een deel van het pand erbij om te renoveren.
1925
Huis van Bewaring is ontworpen door de Rijksbouwmeesrer Ir.G.C. Bremer in de stijl van de 16e eeuw.
1928
Het Huis van Bewaring is gebouwd door architect J. Robbers in de solide stijl van de Delftse School met decoratieve kenmerken van de Amsterdamse school. Het Huis van Bewaring verschilde nogal van de meeste tot dan toe gebouwde gevangenissen. Veel inwoners van Almelo hebben wellicht nooit geweten dat er aan de Marktstraat een Huis van Bewaring heeft gestaan, omdat het zo volkomen in het stadsbeeld was geïntegreerd. De bouwstijl doet meer denken aan een schoolgebouw dan aan een gevangenis.
1942
In de decennia voor de Tweede Wereldoorlog werd langzaamaan duidelijk dat cellulaire opsluiting- ooit ingevoerd vanuit verbeteringsidealen – tot grote psychische problemen leidde. Tijdens de oorlog kwam er een belangrijke reden bij om afscheid te nemen van dit ideaal: de snelle groei van het aantal gevangenen maakte het eenzaam opsluiten praktisch onuitvoerbaar. In 1942 werd bepaald dat cellen maximaal bezet moesten kunnen worden. Ook de celkap en verplichte gevangeniskleding verdwenen.
1944
De gevangenis werd overvallen door de KP (knokploeg) Almelose, Enschedese en Utrechtse verzetsstrijders, onder leiding van Enschedeër Johannes ter Horst met als doel om twee verzetsmensen van de pilotenhulporganisatie te bevrijden. De verzetsmensen werden op maandag 13 maart 1944 door de SD gearresteerd en ingesloten in het Huis van Bewaring te Almelo. Zij kenden namen en adressen en daarom was het voor de KP heel belangrijk dat deze mensen werden bevrijd. De martelmethoden van de SD waren berucht. De kans dat ze onder zware druk namen gingen noemen, was zeer denkbeeldig.
1953
In dit jaar trad de Beginselenwet gevangeniswezen in werking. Daarmee maakte het verbeteringsideaal van eenzame opsluiting plaats voor het resocialisatie-ideaal. Criminaliteit werd gezien als een gevolg van gebrekkig sociaal functioneren. Om de criminele medemens te ‘genezen’ of verbeteren, moest de straf in het teken staan van het oplossen van problemen door behandeling en resocialisatie. Het leven in detentie moest zoveel mogelijk lijken op het ‘echte’ leven om re-integratie in de samenleving te bevorderen. Gedurende de jaren ’50 en ’60 en ’70 werden deze ideeën in de praktijk gebracht.
1995
Het pand werd tot 1995 bewoond door de gevangenen. De directeurswoning werd daarna een woning en fietsenstalling. De dienstwoningen voor huismeester en bewaarders werden respectievelijk woningen en kantoren.
1997
Pand werd aangewezen als rijksmonument. De rijk monumentale gevangenis heeft na vertrek van de gevangenen een periode van leegstand gekend.
2004
Het Huis van Bewaring werd aangekocht door Liesbeth en Jørgen van der Pot. Dit betekende ook de start van de verbouwing. De huidige eigenaren van het voormalige Huis van Bewaring kochten eerst de twee cipierswoningen ernaast om te renoveren. De jaren die volgde werd er steeds een deel van het pand bijgekocht.
2006
Opening hotel
2014
De huidige eigenaren van dit hotel ‘Huis van Bewaring’ kregen in 2014 de Pieter van Vollenhovenprijs van het Nationaal Restauratiefonds uitgereikt.